Parasol to jeden z tych gadżetów, który posiada w swojej garderobie praktycznie każdy z nas. I nie ma w tym nic zaskakującego, ponieważ parasol przydaje się bardzo często. Najczęściej parasole używane są obecnie w celu ochrony przed deszczem. Na rynku dostępne są modele w wielu różnych kolorach i wzorach - zarówno panie, jak i panowie mogą z powodzeniem znaleźć odpowiedni model. Parasole chronią przed deszczem, promieniami słonecznymi.... i są świetnym dodatkiem do strojów w różnych stylach. Tak wygląda pozycja parasola we współczesnej kulturze zachodniej.

W naszym wpisie chcielibyśmy tym razem omówić wyjątkowe miejsce parasola w kulturze japońskiej. Oczywiście we współczesnej Japonii parasole używane są niemalże tak samo jak w kulturze zachodniej do ochrony przed deszczem oraz promieniami słonecznymi. Warto jednak podkreślić, że parasol to częsty motyw w tradycyjnej japońskiej sztuce. Skąd wzięły sie parasole w Japonii?

Parasole w Japonii - krótka historia

Początkowo w Japonii noszono na głowach charakterystyczne stożkowate kapelusze, które wyposażone były w swego rodzaju narzutki przeciwdeszczowe. Tego typu nakrycia głowy nosiły wszystkie klasy społeczne, chociaż oczywiście różnił je standard wykonania oraz wykorzystywane materiały.

Warto w tym miejscu podkreślić, że pierwsze parasole produkowane były w Chinach. Już w VI wieku zaczęto wytwarzać naoliwione parasole z papieru. Z czasem przywędrowały one przez Koreę do Japonii. Początkowo parasole były towarem luksusowym, zarezerwowanym wyłącznie dla najwyższych kas społecznych. Poza parasolami papierowymi produkowano także parasole z jedwabiu. Czerwone parasole nosili dostojnicy na dworze cesarskim, a białe samurajowie. Dopiero od początku XVII wieku papierowe parasole zaczęły być wykorzystywane także przez inne klasy społeczne. Największą popularność zyskały w XIX wieku. W tamtym okresie działały liczne warsztaty zajmujące się produkcją parasoli różnego typu. W latach pięćdziesiątych XX wieku w Japonii pojawiły się tanie parasole ze sztucznego tworzywa i metalu, które sprowadzano z Europy. To był także okres, kiedy bardzo zmalało zainteresowanie tradycyjnymi japońskimi parasolami z papieru. Na chwilę obecną lokalne warsztaty rzemieślnicze produkują jedynie kilkadziesiąt tysięcy parasoli tradycyjnych w ciągu roku. Takie parasole, które nadal wytwarzane są przy użyciu tradycyjnych materiałów oraz technik, cieszą się dużą popularnością wśród turystów. Oprócz tego wykorzystywane są w trakcie rozmaitych festiwali czy pokazów tanecznych.

A jakie parasole noszą Japończycy na co dzień, np. w drodze do szkoły lub pracy? Jak najbardziej na ulicach japońskich miast można zobaczyć nowoczesne parasole, które doskonale znane są także w kulturze zachodniej. Chodzi o typowe modele z poliestrowymi czaszami, które tak chętnie noszone są również w wielu innych rejonach świata.

Tradycyjne parasole japońskie - jak są one skonstruowane?

Obecnie tradycyjne parasole japońskie nie są już wykorzystywane na co dzień. Przydają się raczej podczas rozmaitych uroczystości. Tym niemniej jednak nadal są dość charakterystycznym elementem kojarzonym z kulturą Japonii. Tradycyjne japońskie parasole wykonywane są z materiałów naturalnych, sam proces produkcyjny jest bardzo rozłożony w czasie. Najczęściej trzeba poświęcić łącznie kilka miesięcy pracy na wykonanie tego typu parasola. Pewnym zaskoczeniem może być fakt, że te tradycyjne japońskie parasole z papieru są wodoodporne. Fakt ten można jednak bardzo prostu wytłumaczyć. Nie zapominajmy o tym, że do ich produkcji używa się cennych komponentów z roślin oleistych.

Po dziś dzień największym zainteresowaniem na rynku cieszą się tradycyjne parasole wykonywane w warsztatach w Kanazawa. Jeśli podczas wycieczki do Japonii chcecie się zaopatrzyć w tego rodzaju orientalny gadżet, zdecydowanie zachęcamy Was do wyboru właśnie produktów wykonywanych przez rzemieślników z Kanazawa. Wyróżniają się one przede wszystkim bardzo stabilną bambusową konstrukcją. Ponadto są wzmocnione dodatkowymi warstwami papieru - zarówno w środkowej części czaszy, jak i na jej obrzeżach. W efekcie parasole te, chociaż wykonane z papieru, cechują się niesamowitą trwałością.

Parasole w Japonii - różne zastosowanie

W kulturze zachodniej parasole wykorzystywane są najczęściej do ochrony przed deszczem. W Japonii jednak, także i dzisiaj, produkuje się wiele różnych rodzaju parasoli, które mają także inne zastosowanie. Na rynku japońskim dostępne są modele dla mężczyzn i kobiet. Te pierwsze mają wyraźnie bardziej solidną konstrukcję, są cięższe.

Ze względu na to, że parasole to gadżet o bardzo istotnym miejscu w japońskiej kulturze, tworzone są ciągle specjalne egzemplarze do użycia podczas imprez plenerowych, np. w trakcie bardzo ważnej dla Japończyków ceremonii parzenia herbaty. Oprócz tego dostępne są także przepiękne modele przeznaczone specjalnie do tańca.

W Japonii możesz ponadto znaleźć parasole chroniące przed deszczem oraz przed promieniami słonecznymi. To bynajmniej nie przypadek, że Japonki mają charakterystyczną jasną cerę - zawdzięczają ją parasolom ochronnym.

Parasole w kulturze i sztuce japońskiej

Jak już wspomnieliśmy, nadal produkowane są w Japonii tradycyjne parasole do tańca. Tego typu parasole wykorzystywane są podczas festiwali i pokazów tanecznych organizowanych w różnych regionach. Przykładowo każdego roku w sierpniu w Tottori odbywa się festiwal, podczas którego jedną z bardziej popularnych atrakcji jest tradycyjny taniec parasoli. Latem organizowana jest też taneczna parada w Shan Sha Matsuri, podczas której również można podziwiać klasyczny taniec z parasolami. Warto dodać jeszcze jako ciekawostkę, że to właśnie w Japonii zorganizowano największy pokaz tańca z parasolami, w którym uczestniczyło 1668 osób. Pokaz ten został wpisany do Księgi Rekordów Guinessa.

Pamiętajmy, że motyw parasola nie raz pojawiał się w dziełach sztuki japońskiej. Na licznych drzeworytach z dawnych czasów można zobaczyć mieszczan z praktycznymi parasolami lub gejsze japońskie z bardziej fantazyjnymi modelami.